W najnowszym Gościu - Poradnik emerytalny

publikacja 15.01.2009 13:00

Co zrobić, by otrzymywać wyższą emeryturę? Ile można zarobić, by nie stracić emerytury? Komu przysługuje prawo do tzw. pomostówki? Co to jest świadczenie przedemerytalne? Jakie świadczenia przysługują pracującym za granicą?

Odpowiedzi na te pytania i wiele innych wątpliwości przynosi „Poradnik emerytalny” redagowany wspólnie z ZUS. Będzie ukazywał się w „Gościu Niedzielnym” raz w miesiącu (oprócz lipca i sierpnia).

Część 10: Zasiłki i ich kontrola



* Renta rodzinna: Uprawnieni do renty rodzinnej - dzieci, wnuki i rodzeństwo, wdowa, wdowiec, rodzice * Renta socjalna: - Uprawnieni do renty socjalnej - Komu przysługuje renta socjalna - Komu nie przysługuje renta socjalna - Wysokość renty socjalnej - Zawieszenie prawa do renty
socjalnej


Część 9: Zasiłki i ich kontrola



* Zasiłek chorobowy: - Prawo do zasiłku - Podstawa wymiaru - Wysokość zasiłku - Niezbędne dokumenty * Zasiłek opiekuńczy: - Prawo do zasiłku - Podstawa wymiaru - Wysokość zasiłku - Niezbędne dokumenty * Nie bójmy się kontroli ZUS


Część 8: Świadczenia przedemerytalne



* Warunki wymagane do przyznania świadczenia przedemerytalnego * Postępowanie w sprawie świadczenia przedemerytalnego * Ustanie prawa do świadczenia i zasiłku przedemerytalnego * Zbieg prawa do świadczeń * Ustalenie przychodu wpływającego * Obowiązki uprawnionego osiągającego przychody i płatnika składek


Część 7: Renty z powodu niezdolności do pracy



* Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy * Pojęcie niezdolności do pracy * Staż uprawniający do renty * Staż uprawniający do renty * Wysokość renty * Orzekanie o niezdolności do pracy * Wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy



Część 6: Zasiłki macierzyńskie



* Prawo do zasiłku macierzyńskiego * Okres wypłaty świadczenia * Podstawa wymiaru * Wysokość zasiłku * Niezbędne dokumenty


Część 5: Okresowe emerytury kapitałowe



* Komu przysługuje okresowa emerytura kapitałowa? * Wysokość środków zgromadzonych
w otwartym funduszu emerytalnym * Do kiedy przysługuje prawo do okresowej emerytury kapitałowej? * Wysokość okresowej emerytury kapitałowej ustalana po raz pierwszy * Ustalanie łącznej kwoty emerytury z FUS i okresowej emerytury kapitałowej * Podwyższenie emerytury do kwoty świadczenia najniższego * Ponowne ustalenie wysokości emerytury * Ustanie prawa do emerytury z FUS i okresowej emerytury kapitałowej * Postępowanie o okresową emeryturę kapitałową i o emeryturę z FUS * Renta rodzinna


Część 4: Emerytura krok po kroku



* Zasady nabywania prawa do emerytury z I filaru przez ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948 r. * Warunki nabywania prawa do emerytury z FUS (z I filaru) 1. Prawo do emerytury 2. Wysokość emerytury z FUS 3. Obliczenie emerytury 4. Jak się starać o emeryturę z FUS?


Część 3: Emerytury pomostowe - Kto ma do nich prawo?



* Wysokość emerytury pomostowej * Zawieszenie prawa do emerytury pomostowej* Rekompensata * Wykaz prac o szczególnym charakterze * Wykaz prac w szczególnych warunkach


Część 2: Praca za granicą - emerytura w Polsce



* Emerytura * Prawo do wcześniejszej emerytury * Choroba i macierzyństwo * Podstawowe zasady koordynacji * Świadczenia w razie choroby i macierzyństwa


Część 1: Jedenaście sposobów na wyższą emeryturę.



* Sposób pierwszy - dokumenty * Sposób drugi - dorabiaj * Sposób trzeci - dorabiaj i przelicz * Sposób czwarty - znalazłeś zarobki * Sposób piąty - miałeś prawo do renty lub świadczenia przedemerytalnego - sprawdź * Sposób szósty - zamiana * Sposób siódmy - z renty na emeryturę * Sposób ósmy - zbieg świadczeń * Sposób dziewiąty - dodatki * Sposób dziesiąty - waloryzacja * Sposób jedenasty - zamiana zerowych zarobków




Pytanie 1
W czasie zatrudnienia w szczególnych warunkach przebywałam na zasiłku macierzyńskim. Czy okres tego zasiłku będzie wliczony do pracy w szczególnych warunkach? Do 31.12.1998r. posiadam 20 lat pracy, w tym wymagany okres pracy w szczególnych warunkach o ile zostanie zaliczony zasiłek macierzyński. Chcę skorzystać z emerytury po ukończeniu 55 roku życia.

Odpowiedź
Zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. z 2004r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) przy ustalaniu okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po dniu 14.11.91r. wynagrodzenie lub świadczenie na wypadek choroby lub macierzyństwa. Zatem okres przebywania na zasiłku macierzyńskim przypadający po dniu 14.11.91r. nie będzie wliczony do okresu pracy w szczególnych warunkach.

Pytanie 2
Pobieram rentę z tytułu niezdolności do pracy. W lipcu tego roku ukończę 58 rok życia. Posiadam ponad 40 lat pracy. Czy przysługuje mi emerytura gdy ukończę 60 lat, chociaż nie wykonywałem pracy w szczególnych warunkach?

Odpowiedź
Ubezpieczeni urodzeni po 31.12.1948r. zgodnie z art. 24 ustawy emerytalnej mogą uzyskać prawo do emerytury po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn. Okres podlegania ubezpieczeniu nie ma znaczenia. Wobec powyższego, emerytura będzie Panu przysługiwała po osiągnięciu 65 lat.

Pytanie 3
Urodziłem się w 1951 roku. Od 2000 roku przebywałem na zasiłku przedemerytalnym ale obecnie wypłata zasiłku jest zawieszona gdyż podjąłem zatrudnienie. Na dzień 1.01.1999r. posiadam 25 lat pracy, a w tym 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Czy mogę przejść na emeryturę jak ukończę 60 lat życia? Nie jestem członkiem OFE.

Odpowiedź
Może Pan skorzystać z emerytury z chwilą ukończenia 60 roku życia i po rozwiązaniu stosunku pracy, gdyż spełnia Pan warunki określone w art. 184 ustawy emerytalnej. Ubezpieczonym urodzonym po dniu 31.12.48r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w ustawie, jeżeli na dzień 1.01.1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz na ten dzień okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej: 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE za pośrednictwem zakładu na dochody budżetu państwa. Ponadto koniecznym warunkiem jest rozwiązanie stosunku pracy w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Pytanie 4
Zakład pracy, w którym mąż był zatrudniony w szczególnych warunkach uległ likwidacji. Pracodawca nie wystawił świadectwa o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach. Z archiwum mąż otrzymał jedynie kserokopię dokumentacji z akt osobowych. Czy ZUS uzna na tej podstawie, że pracował w szczególnych warunkach?

Odpowiedź
Jeżeli z przedłożonej dokumentacji będzie można ustalić, iż stanowisko pracy, na jakim mąż był zatrudniony lub praca którą wykonywał jest pracą w szczególnych warunkach określoną w załącznikach A i B do rozporządzenia R.M. z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) i praca ta była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy – Oddział ZUS dokonujący oceny merytorycznej dokumentacji będzie mógł uznać tę pracę jako pracę w szczególnych warunkach. W przypadku wątpliwości – Oddział ZUS wyda decyzję odmowną, od której przysługuje odwołanie do Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w trybie określonym w decyzji.