Chemia wydaje się tą dziedziną nauk ścisłych, która najwolniej się rozwija. Menzurki, probówki, kolorowe płyny i dziwne zapachy. Tak ją pamiętamy ze szkoły. Ten obraz nie ma jednak nic wspólnego z rzeczywistością. Chemia rozwija się bardzo szybko, a my nawet nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak bardzo ułatwia nam życie. Tegoroczni nobliści są na to najlepszym dowodem. Trzy osoby podzielą się wygraną, bo Komitet Noblowski docenił je za „rozwój technologii typu click oraz chemii bioortogonalnej”.

Choć o pracach laureatów można by pisać bardzo wiele, w zasadzie – jak mało kiedy – ich osiągnięcia da się opisać w zaledwie kilku zdaniach. Stworzyli fundamenty pod reakcje, w których nowe cząsteczki chemiczne tworzą się nie atom po atomie, tylko – jak konstrukcje z klocków – z większych „molekularnych bloków”. To są właśnie reakcje typu „click”. Bez nich tworzenie cząsteczek chemicznych także było możliwe, ale był to proces bardzo powolny i kłopotliwy, czyli drogi. Dzięki pracy laureatów nagrody już taki nie jest. Co więcej, dzięki pracy jednej osoby z trójki nagrodzonych, Carolyn Bertozzi, możliwe jest przeprowadzanie reakcji typu „click” wewnątrz organizmów żywych. Sprawa jest o tyle fascynująca, że w naturze reakcje tego typu nie zachodzą. Nagrodzeni naukowcy nie kopiują więc natury, ale znaleźli lepszy sposób na uzyskiwanie nowych cząsteczek chemicznych. Czy ogół społeczeństwa może mieć z tego jakiś pożytek? Oczywiście, i to ogromny! Nowe cząsteczki to nowe materiały (w tym materiały w elektronice), to także nowe metody diagnostyczne i nowe leki, chociażby przeciwko nowotworom. •