Kraków. Nie żyje aktor Edward Dobrzański

Bogdan Gancarz Bogdan Gancarz

publikacja 01.10.2022 22:09

1 października zmarł w wieku 93 lat prof. Edward Dobrzański, aktor, wieloletni dziekan Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej (obecnie Akademia Sztuk Teatralnych), wychowawca wielu aktorskich gwiazd teatru polskiego.

Kraków. Nie żyje aktor Edward Dobrzański W 2019 r. w Akademii Sztuk Teatralnych świętowano hucznie 90. urodziny prof. Dobrzańskiego. Odznaczono go wówczas złotym medalem Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. Jubilat pozował wówczas do zdjęcia ze swoimi niegdysiejszymi studentkami - prof. Dorotą Segdą, obecną rektor AST (po prawej) i Martą Bizoń. Archiwum Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie

O jego śmierci poinformował Dariusz Domański, krakowski znawca teatru, przyjaciel zmarłego. - Był ponad pół wieku w zespole Starego Teatru. W latach 50. i 60. XX w. był filarem tej sceny, grając główne role m.in. w inscenizacjach Władysława Krzemińskiego, Zdzisława Mrożewskiego, Haliny Gryglaszewskiej i Aleksandra Bardiniego - przypomina D. Domański. - Z lat 60., gdy byłem dziecięcym aktorem w Starym Teatrze, pamiętam go jako aktora w starym stylu, choć stary wtedy jeszcze nie był, i życzliwego człowieka. Opowiadał mi, że jako młodziutki aktor rzemiosła uczył się na scenie obok wielkich mistrzów - Ludwika Solskiego i Antoniego Fertnera. Potem sam z wielkim powodzeniem uczył adeptów sztuki scenicznej - dodaje Jerzy Bukowski, filozof.

Spod pedagogicznej ręki prof. Dobrzańskiego w PWST, gdzie pracował także pół wieku i w latach 1968-1987 był dziekanem Wydziału Aktorskiego PWST, wyszło wielu późniejszych mistrzów scen polskich, m.in. Marek Walczewski, Anna Seniuk, Grażyna Barszczewska, Jan Nowicki, Teresa Budzisz-Krzyżanowska, Jerzy Trela, Anna Dymna, Wojciech Pszoniak, Olgierd Łukaszewicz,  Ewa Kasprzyk, Jerzy Stuhr, Bogusław Linda, Dorota Segda i Marta Bizoń. - Miał naturalny dar pedagogiczny. Oddziaływał przykładem i perswazją, nigdy krzykiem. Kiedyś powiedział do mnie żartem: "Kształciłem konkurencję, ale dziś nie żałuję. Ktoś to musiał robić". Profesor Dobrzański uczył znakomicie. Pomagało mu w tym nie tylko doświadczenie aktorskie, lecz także piękny charakter, kultura osobista na wysokim poziomie i miłość do uczniów, która była odwzajemniana. Ewa Kasprzyk powiedziała mi dziś na wieść o jego śmierci, że tylko jemu zawdzięcza, iż została aktorką - mówi D. Domański. Wielokrotnie o tym, że był ich mistrzem, wspominali m.in. A. Seniuk, W. Pszoniak i J. Trela. Przyznawali, że wspierał ich także już po ukończeniu szkoły, gdy grali razem w Starym Teatrze. Jerzy Trela wspominał, że gdy został rektorem PWST, prof. Dobrzański jako prorektor uczył go w praktyce prowadzenia uczelni.

Edward Dobrzański urodził się 22 kwietnia 1929 r. w Jasieniu koło Brzeska. W 1949 r. dostał się i na Wydział Prawny Uniwersytetu Jagiellońskiego, i do Państwowej Wyższej Szkoły Aktorskiej. Wybrał aktorstwo. Studia ukończył w 1953 roku. - Jego rocznik był niezwykły. Razem z nim studiowali znakomici później: Zbigniew Cybulski, Leszek Herdegen, Kalina Jędrusik, Tadeusz Jurasz, Bogumił Kobiela i Tadeusz Śliwiak, nie tylko aktor, lecz także wybitny poeta; wiersze, publikowane przez Wydawnictwo Literackie, pisał zresztą także Herdegen - przypomina D. Domański.