„Drogi Generale, Waleczna armio! Radość niezmierna napełnia serca nasze w dniu dzisiejszym. Minęła wiekowa niewola. Pękły kajdany. Górny Śląsk wraca na łono swej matki jako ostatnie jej dziecko. Z wielką niecierpliwością i tęsknotą oczekiwaliśmy tej chwili” – tak pierwszy wojewoda śląski Józef Rymer zwrócił się do gen. Stanisława Szeptyckiego, który na czele Wojska Polskiego przekroczył granicę na moście szopienickim. Na słowa te Górnoślązacy musieli jednak bardzo długo czekać.

W 1922 roku, po niespełna 600 latach, część Górnego Śląska, znajdującego się kolejno w granicach Królestwa Czech, monarchii Habsburgów i Królestwa Prus, a od 1871 roku Cesarstwa Niemieckiego, ponownie znalazła się w granicach państwa polskiego. Była to droga niezwykle trudna, pełna wysiłku, poświęcenia, jak również ofiar tych, którzy zdecydowali się pracować na rzecz przyłączenia regionu do Polski i sięgnąć po broń w czasie trzech powstańczych zrywów.

Decyzją konferencji pokojowej w Paryżu o przyszłości Górnego Śląska miał zadecydować plebiscyt, lecz jego wyniki nie przyniosły rozstrzygnięcia, stwarzając olbrzymie trudności interpretacyjne. Ostatecznie dopiero 20 października 1921 roku. Rada Ambasadorów podjęła decyzję o podziale obszaru plebiscytowego, zgodnie z którą Polsce przypadła mniejsza, aczkolwiek zdecydowanie bardziej uprzemysłowiona jego część.

Oficjalne przejęcie części Górnego Śląska nastąpiło w czerwcu 1922 roku. Był to moment ogromnej wagi, ziszczający marzenia Polaków mieszkających na Górnym Śląsku o połączeniu z Rzeczpospolitą i rozpoczynający nowy rozdział nie tylko w dziejach regionu, ale całego kraju. Województwo śląskie, choć najmniejsze, miało bowiem niebagatelne znaczenie dla II Rzeczpospolitej, zwłaszcza dla jej gospodarki. Kwestię tę podniósł m.in. Andrzej Wierzbicki, poseł na Sejm Ustawodawczy RP, który w swoim przemówieniu z 1921 roku. stwierdził: „Bez Górnego Śląska Polska nie może się budować, nie może z niczego tworzyć, nie może zdobyć żelaza i węgla dla uruchomienia zniszczonych przez Niemców warsztatów pracy i stać się państwem silnym, zdrowym, samodzielnym”.

W tym roku obchodzimy setną rocznicę tamtych wydarzeń. To właśnie z tej okazji oddajemy w Państwa ręce dodatek, poświęcony zarówno okolicznościom wkroczenia Wojska Polskiego na Górny Śląsk, jak również różnym aspektom funkcjonowania województwa śląskiego w II Rzeczpospolitej. Pragniemy w ten sposób przyczynić się do upamiętnienia tak ważnych dla historii naszego kraju wydarzeń.