Zdania zapisane powyżej proszę potraktować jako prowokację. Piszącemu ten tekst nie zależy na rozszerzaniu i tak już potężnej fali emigracji zarobkowej młodych ludzi. Trzeba jednak jasno powiedzieć, że trudno znaleźć w Europie drugi kraj, w którym płacono by tak niskie świadczenia na rzecz dzieci i obwarowywano je takimi ograniczeniami jak w Polsce. W naszym kraju zasiłek rodzinny wynosi 48 zł, 64 zł lub 68 zł miesięcznie na dziecko (w zależności od wieku dziecka) i 80 zł dodatku w przypadku rodziny wielodzietnej (na trzecie i następne dzieci). Są jeszcze oczywiście dodatki związane z opieką nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, samotnym wychowywaniem pociechy czy kształceniem i rehabilitacją dziecka niepełnosprawnego, wszystkie jednak (z wyjątkiem słynnego już becikowego) przyznaje się na podstawie kryterium dochodowego. Jeśli chcemy otrzymywać zasiłek i dodatki, miesięczny dochód netto rodziny w przeliczeniu na osobę nie może wynosić więcej niż 504 zł, a w przypadku dziecka niepełnosprawnego – 583 zł.

Ponad 600 zł na dziecko
Nic więc dziwnego, że Polacy coraz chętniej korzystają z ofert zagranicznych. Wystarczy przepracować kilka miesięcy u zagranicznego pracodawcy w którymkolwiek z krajów Unii i być legalnie zatrudnionym na umowę o pracę, by móc otrzymywać tamtejsze świadczenia. Dotyczy to także sytuacji, kiedy rodzina pozostaje w Polsce. Nie można tylko pobierać świadczeń z kilku państw jednocześnie. – Regulują to przepisy wspólnotowe – wyjaśnia Michał Drozdowicz z Departamentu Migracji Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. – Wszędzie obowiązuje tzw. reguła pierwszeństwa: świadczenia są przyznawane tam, gdzie dana osoba pracuje. Jeśli jednak żona pracuje w miejscu zamieszkania, pierwszeństwo wypłaty ma państwo, w którym mieszkają członkowie rodziny.

Kwoty, które otrzymuje się w większości krajów unijnych są nieporównywalne z naszymi. Np. w Luksemburgu na każde dziecko przyznawane jest miesięcznie 168 euro, czyli 672 zł. W krajach UE, w przeciwieństwie do Polski czy Czech, nie obowiązują kryteria dochodowe. Występują za to inne uwarunkowania, np. w Norwegii świadczenia przyznawane są tylko na dzieci do 18. roku życia (w Polsce do 24.), w Austrii wysokość wypłacanej kwoty zależy od tego, które to jest dziecko. Różny jest też staż pracy, ubezpieczenia i zamieszkania potrzebny do uzyskania świadczeń – zależy to od ustawodawstwa danego kraju.

Gdzie złożyć wniosek?
Co musi zrobić osoba, której zależy na otrzymywaniu zasiłku? – Musi złożyć wniosek na ręce pracodawcy lub instytucji, która w danym kraju zajmuje się wypłacaniem świadczeń rodzinnych – tłumaczy Michał Drozdowicz. – Pracodawca powinien nam ją wskazać. Przy składaniu wniosku przedkładamy zazwyczaj takie dokumenty jak akt urodzenia dzieci czy dowód osobisty. Instytucja wystawia formularz E 401, stosowany dla tego typu świadczeń, i wypełnia jego pierwszą część, a następnie przesyła go do jednego z Regionalnych Ośrodków Polityki Społecznej w Polsce. Tam wypełniana jest druga część formularza.

W jaki sposób wypłaca się świadczenia na rzecz rodziny, która mieszka w Polsce? Przelewem bankowym. To, czy otrzymuje je sam uprawniony, czy też jego rodzina, zależy od umów z poszczególnymi państwami Unii Europejskiej.

Wielu Polaków już dawno doszło do wniosku, że warto zmienić instytucję płacącą świadczenia. Dla tych, którzy chcą dokładniej zapoznać się ze szczegółami takiej zmiany, czy też poznać jej różne warianty, pomocna będzie broszura „Świadczenia rodzinne w UE”. Jest ona dostępna na stronie internetowej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. (www.mps.gov.pl). Wystarczy kliknąć z lewej strony w zakładkę „Żyć i pracować w UE”, a następnie znaleźć broszurę wśród plików do pobrania umieszczonych na prawym marginesie strony.

Zasiłek rodzinny na jedno dziecko

* w Luksemburgu – 672 zł
* w Niemczech – 616 zł
* w Irlandii – 566 zł
* we Francji – 468 zł
* w Norwegii – 465 zł
* w Wielkiej Brytanii – 400 zł