Kartonaż, czyli rodzaj sarkofagu wykonanego z warstw płótna, papirusu, kleju i gipsu, z mumią Meresamun (imię to można przetłumaczyć jako „ukochana Amona” lub „Amon ją kocha”) w 1920 r. kupił James Henry Breasted (1865–1935), wybitny archeolog, historyk, egiptolog, wykładowca Uniwersytetu w Chicago. Przez 90 lat kartonaż spokojnie leżał w uniwersyteckim muzeum. Zaczęto go badać w ubiegłym roku. I odkryto wiele sekretów dotyczących życia egipskiego duchowieństwa w starożytnych Tebach.

Kapłanka od pokoleń
Inskrypcje znajdujące się na sarkofagu ujawniają imię osoby, której mumia znajduje się w środku, oraz jej funkcję społeczną. Została w nim pochowana kapłanka poświęcona kultowi Amona w świątyni Karnaku, śpiewaczka i muzyczka. Jakość kartonażu wykonanego z płótna nasączonego gipsem świadczy o tym, że pochodziła z rodziny bogatej i znaczącej. Kapłani Amona zajmowali najważniejsze stanowiska w państwie. W końcu kapłanem Amona został sam faraon, a jego żona – przełożoną kapłanek. Wtedy kapłanki wywodziły się wyłącznie z rodziny królewskiej. Meresamun żyła wcześniej – za czasów XXII dynastii (około 945–715 r. p.n.e.). I choć nieznane są imiona jej rodziców, a więc i jej genealogia, przypuszcza się, że pochodziła z rodziny, w której kobiety od pokoleń pełniły służbę w świątyni, przygotowywane do niej przez matki-kapłanki.

Sezamie, otwórz się!
Naukowcy z Uniwersytetu w Chicago nigdy nie zdecydowali się na otwarcie kartonażu z mumią Meresamun. We wrześniu 2008 r. została ona zeskanowana przy użyciu profesjonalnego skanera medycznego Brilliance iCT. To urządzenie umożliwia wykonywanie skomplikowanych badań głowy czy całego ciała. Za jego pomocą można np. otrzymać pełną informację o pracy serca w czasie równym dwóm jego uderzeniom. W przypadku Meresamun w niecałą godzinę wykonano 30 mld pomiarów, w wyniku czego uzyskano tysiące trójwymiarowych zdjęć. Skaner pozwolił na stopniowe „odwijanie” kolejnych warstw bandaży, czyli na odkrywanie kolejnych warstw mumii. Aż do szkieletu. Przeanalizowano nawet ubytki w zębach. Badania pomogły ustalić, że Egipcjanka zmarła młodo (prawdopodobnie w wieku 29 lub 30 lat), prowadziła zdrowy tryb życia i nigdy nie cierpiała z powodu niedożywienia. Mumia ma około 1,45 metra długości, co mogłoby sugerować, że była niską kobietą. Ale niech nas to nie zmyli; jest to bowiem efekt procesu mumifikacji i towarzyszącej mu dehydratacji. Według szacunków badaczy, kapłanka miała ponad 1,65 metra wysokości, czyli była raczej wysoka jak na Egipcjankę z tamtej epoki.

Mumia na Facebooku
Meresamun stała się gwiazdą, która posiada nawet swoją stronę w Facebooku (patrz ramka).
Instytut Orientalistyczny Muzeum Uniwersytetu w Chicago poświęcił jej obszerną wystawę specjalną The Life of Meresamun: A Temple Singer in Ancient Egypt („Życie Meresamun: śpiewaczka świątynna w starożytnym Egipcie”); potrwa ona do 6 grudnia 2009 roku. Oprócz kartonażu, wyeksponowanego w centralnej części, zwiedzający mogą obejrzeć wiele przedmiotów podobnych do tych, jakich musiała używać kobieta żyjąca w Egipcie 2800 lat temu, a także kapłanka w związku ze swoją służbą w świątyni. A ta odbywała się rotacyjnie – przez jeden miesiąc na cztery, następne trzy były wolne. Przypuszcza się, że Meresamun mogła zajmować się w tym czasie koordynacją dostaw piekarskich do świątyni Karnaku.

Lustereczko, powiedz przecie…
Ale jeśli poznawać kobietę, to do końca. A przynajmniej na tyle, na ile to możliwe. Wyniki, które uzyskano po badaniu mumii skanerem, zachęciły dwóch ekspertów medycyny sądowej do zrekonstruowania wyglądu Meresamun. Jeden korzystał z komputera i z najnowszych dostępnych narzędzi informatycznych, drugi pozostał przy bardziej tradycyjnych metodach – wyszedł od tych samych danych dostarczonych przez badania, ale pracował bez użycia oprogramowania komputerowego. Obydwa portrety różnią się tylko szczegółami

Co to jest Facebook?
Internetowy serwis społecznościowy, międzynarodowy odpowiednik Naszej Klasy. Został stworzony w 2004 r. przez studenta Uniwersytetu Harvarda, by ułatwić kontakt między absolwentami uczelni. W Facebooku można założyć swoje konto lub konto fikcyjne, coś w stylu internetowego miejsca spotkań fanów tej samej osoby czy przedmiotu. Swoje miejsce w Facebooku ma i Meresamun. Aby dodać ją do swoich znajomych, wystarczy kliknąć: www.facebook.com/meresamun