KSIĄŻKI

Życie za życie

Czy z Auschwitz można się było wydostać tylko przez komin, jak twierdził jeden z niemieckich oprawców witający więźniów, którzy właśnie przybyli do obozu? Z obozu Auschwitz, dokąd trafiło około miliona trzystu tysięcy osób, według ustaleń historyków ucieczki próbowało 928 więźniów, z czego połowę stanowili Polacy. Wojnę na pewno przeżyło 196 uciekinierów. Książka Mirosława Krzyszkowskiego i Bogdana Wasztyla, autorów m.in. pozycji pt. „Pilecki. Śladami mojego taty”, a także dokumentów telewizyjnych poświęconych historii obozu, opowiada o ucieczkach z Auschwitz i jednocześnie przedstawia jego dzieje z tej właśnie perspektywy. Dla komendanta obozu sprawą najwyższej wagi było uniemożliwienie ucieczek więźniom, dlatego też imał się wszelkich sposobów, by im zapobiec. Autorzy szczegółowo przedstawiają działania Niemców w tej materii, jak się jednak okazało, mimo stosowania nawet najbardziej barbarzyńskich represji nie były one do końca skuteczne. Po jednej z ucieczek, która w konsekwencji przyniosła szczególnie tragiczne konsekwencje dla więźniów, konspiracja obozowa zaczęła ucieczkom przeciwdziałać. Tym bardziej że brutalne represje nie omijały również ludzi mieszkających w pobliżu obozu, czego przykładem jest historia więźnia, który po schwytaniu i bestialskich torturach wydał wszystkich, którzy udzielili mu pomocy. Doskonale udokumentowana relacja Krzyszkowskiego i Wasztyla opowiada zarówno o tych najbardziej znanych ucieczkach z obozu, w tym Pileckiego, jak i tych mniej znanych.

Edward kabiesz

PŁYTY

Standardy Idy

Ona – wokalistka, którą fascynują i jazz, i blues. On – pianista, tyleż zakotwiczony w jazzowej tradycji, co poszukujący nowych brzmień. Ida Zalewska i Kuba Płużek od lat koncertują razem. Można powiedzieć, że rozumieją się bez słów, choć akurat w przypadku krążka „Lush Life” słowa mają duże znaczenie. To kolekcja dziewięciu śpiewanych standardów z czasów Billie Holiday, Elli Fitzgerald czy Etty James. Repertuar Holiday w wykonaniu Zalewskiej doczekał się już osobnego albumu, z udziałem większego składu. Nastrojowy duet na głos i fortepian wnosi kameralną, stolikową atmosferę.

Piotr Sacha

Pełne zanurzenie

Król fortepianowej krainy łagodności przedstawia pierwszy od 20 lat solowy materiał. Nazwisko kompozytora niesie fala sukcesów filmowych. W minionym roku Ludovico Einaudi objawił się jako autor melodii do oscarowych „Nomadland” i „Ojciec”. Nowy krążek „Underwater”, który dołącza do listy premier zrodzonych w czasie lockdownu, to 12 utworów w rozpoznawalnym dla mistrza z Turynu stylu. Minimalizm plus pełne uroku i tajemniczości melodie dają efekt Einaudiego – pełne zanurzenie w muzyce, wędrowanie między ciszą a ciszą. Kompozytor znów odnalazł dźwięki, które z ochotą przygarną zarówno melomani, jak i sympatycy kultury popularnej.

Piotr Sacha