Byłem Janem Furtokiem i przez wiele godzin biegałem „za balą” po naszym lokalnym trawiastym, usianym psimi odchodami Łemblej. To była norma. Wracaliśmy do domu spoceni i brudni jak górnicy po szychcie. Nikt nie miał komórki ani Facebooka, a i tak wszyscy wiedzieli, gdzie się spotkać. Z dzieciństwa zapamiętałem charakterystyczny obrazek: irytujące sąsiadów przenikliwe, nieznoszące sprzeciwu krzyki pod oknami: „Mamooooooo!”. Kiedy ostatnio słyszeliście taki głos dochodzący zza okna?

Tacy sami

Dziś na opustoszałych podwórkach można spotkać dzieci w wieku przedszkolnym (oczywiście z rodzicami), na skateparkach nastolatków śmigających na hulajnogach i rolkach, ale trudno wypatrzyć dzieciaki z podstawówki. Można je policzyć na palcach jednej ręki. Na orlikach grają przede wszystkim ci, którzy na co dzień trenują w klubach. Większość dzieci pozostaje w domach. Wychowują się w cieplarnianych warunkach. W swych złotych klatkach.

Ponieważ nawet rodzina z trojgiem dzieci przez sporą część społeczeństwa jest uważana za „patologię” (te dyskretne pytania: „Planowaliście?”), nad Wisłą żyje aż 1,7 mln jedynaków poniżej piętnastego roku życia. Nie mają z kim pójść na podwórko, więc ich towarzyszem zabaw pozostaje konsola lub klawiatura. Rodzice mają „święty spokój”. Jeszcze dwie dekady temu liczba Polaków, którzy uważali, że jedno dziecko to stan idealny, wynosiła zaledwie 7 proc., dziś to już o 10 proc. więcej. Aż 37 proc. pracujących matek z jednym potomkiem nie planuje powiększania rodziny. Na Wyspach Brytyjskich niemal połowa rodzin wychowuje jedynaka, a Chińczycy ze 150 mln rodzin z jednym dzieckiem nazywają takie pociechy „małymi cesarzami”. Są roszczeniowe, samolubne i niezwykle rozpieszczone.