Bolesław Wstydliwy uciekł przed Tatarami na Węgry, opolski książę Mieszko zbiegł z pola walki pod Legnicą. Henryk walczył do końca, choć kosztowało go to życie. Po śmierci czczono go jako męczennika. Sam papież Klemens IV mówił, że śląski książę „zasłużył na palmę i wieniec męczeństwa”. Proces beatyfikacyjny władcy ruszył 5 czerwca 2021 r. w diecezji legnickiej.

Zbieranie dzielnic

Książę Henryk był synem Henryka Brodatego i pochodzącej z bawarskiego Andechs św. Jadwigi. Nie jest pewne, kiedy się urodził – różnice między datami podawanymi przez poszczególne źródła wynoszą aż 11 lat. Henryk i Jadwiga dbali o chrześcijańskie wychowanie syna. Zadanie to powierzyli kanonikowi Pawłowi, przyszłemu biskupowi Poznania. W 1216 r. Henryk Pobożny był już na tyle dojrzały, by poślubić córkę króla Czech Ottokara, Annę Przemyślidkę. Matka namawiała małżonków na złożenie ślubów czystości, ci jednak nie posłuchali. Doczekali się dziesięciorga lub jedenaściorga dzieci.

Po śmierci brata podczas polowania młody Henryk Pobożny został jedynym dziedzicem. Były to czasy rozbicia dzielnicowego. Henryk Brodaty władał dziedzicznym Śląskiem, pod kontrolą miał Małopolskę, Opolszczyznę i ziemię sandomierską, walczył o Wielkopolskę. Możliwe, że starał się o koronę, myśląc już raczej nie o sobie, lecz o synu. Wcześnie dopuścił go do współudziału we władzy, zresztą młodszy z Henryków dwukrotnie musiał zastępować ojca. W 1227 r. podczas zjazdu w Gąsawie doszło do zamachu i Brodaty odniósł ciężkie rany, a dwa lata później ojciec Henryka Pobożnego został porwany przez Konrada Mazowieckiego, uwięziony i zmuszony do rezygnacji z Krakowa (na pewien czas).