Święta Franciszka Ksawera Cabrini jest w Polsce postacią prawie nieznaną. Sam do niedawna niewiele o niej wiedziałem. Moją uwagę zwróciły dopiero kontrowersje, jakie w 2019 roku wzbudziła propozycja postawienia pomnika matce Cabrini, bo tak ją powszechnie nazywano.

Jej pomnik się nie należy

W 2019 roku nowojorska komisja pod przewodnictwem Chirlane McCray, afroamerykańskiej żony znanego z lewicowych poglądów burmistrza miasta Billa de Blasio, wybierała zasłużone dla miasta kobiety, które należałoby upamiętnić, stawiając im pomnik. Przeprowadzono również publiczną ankietę, w której mieszkańcy głosowali na osoby zasługujące, ich zdaniem, na wyróżnienie. Na 360 zgłoszonych nazwisk pierwsze miejsce zajęła Cabrini. Jednak członkowie komisji „Ona budowała NYC”, jak brzmi jej oficjalna nazwa, zdecydowali, że zakonnicy żaden pomnik się nie należy. Na liście komisji pierwsze miejsca zajęły znakomita piosenkarka Billie Holiday, aktywistka w kwestii równouprawnienia i zwolenniczka aborcji dr Helen Rodriguez Trias oraz drag queen Sylvia Rivera, działaczka ruchu LGBTQ.

Pominięcie matki Cabrini wywołało powszechne oburzenie. Na znak protestu zorganizowano nawet marsz w Brooklynie z udziałem wielu Amerykanów włoskiego pochodzenia. W sprawę poczuł się zmuszony włączyć nawet znany z radykalnych poglądów gubernator Nowego Jorku Andrew Cuomo, obawiając się prawdopodobnie utraty głosów potomków włoskiej emigracji. Ostatecznie powołano niezależny Komitet Pamięci Matki Cabrini z udziałem biskupa Brooklynu i gubernatora, który zbierał środki na wykonanie posągu. W Dzień Kolumba, 12 października 2020 roku, pomnik uroczyście odsłonięto i poświęcono. Stoi obecnie w Battery Park City, a wykonana przez Jill i Giancarla Biagi statua ma przed sobą widok na port w Nowym Jorku i Liberty Island. To tam właśnie przez kilkadziesiąt lat przybywały miliony imigrantów, którzy chcieli dostać się do Stanów Zjednoczonych.