Premiera sztuki Ludwika Hieronima Morstina „Obrona Ksantypy” zapowiedziana była w Teatrze im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach na 1 września 1939 roku. Już w połowie sierpnia do Katowic zaczęli zjeżdżać aktorzy z innych miast, m.in. z Bydgoszczy, zaangażowani przez dyrektora Mariana Sobańskiego na nowy sezon. W dniu premiery około 5.00 rano katowickie lotnisko na Muchowcu zaatakowały niemieckie bombowce. Sobański wspominał, że wyrwał go ze snu „huk pękających pocisków i silny wstrząs”. Wybiegł z domu, by załatwić jakieś niezbędne sprawy, a po powrocie do teatru zastał aktorów biorących, mimo tragicznych okoliczności, udział w próbie. W południe zespół otrzymał polecenie wyjazdu do Warszawy, gdzie miał zostać Teatrem Polowym Wojska Polskiego. Przed wyjazdem aktorzy otrzymali dwumiesięczną wypłatę i wyjechali z częścią rekwizytów i kostiumów. Bombardowanie Warszawy pokrzyżowało plany artystów. Niektórzy, wśród nich Irena Kwiatkowska, zostali w stolicy, inni wyruszyli na wschód, wielu dotarło na tereny okupowane przez Związek Radziecki.

Wrześniowa tułaczka stała się udziałem artystów z całej Polski. Nowy etap wojennego exodusu rozpoczął się natychmiast po wcieleniu części zajętych terenów do Rzeszy, kiedy rozpoczęły się masowe wysiedlenia Polaków do Generalnego Gubernatorstwa, którego stolicą został Kraków. Konfiskaty majątków, mieszkań i dorobku życia pozostawiły wysiedlonych bez środków do życia. Do Krakowa i Warszawy dotarło też wielu aktorów. Znaleźli się oni w trudniejszej sytuacji, bo nie mogli wykonywać swego zawodu.