Gdy 1 września 1939 roku na Polskę runęły niemieckie dywizje, świat ujrzał nową wersję wojny. Miała ona dobitnie dowieść, że wysoki stopień rozwoju cywilizacyjnego nijak się ma do poziomu moralności. Takiej skali bestialstwa, jaka się wówczas ujawniła, i takiej liczby ofiar ludzkość do tej pory nie znała.

„Co może zrobić człowiek przeciwko takiej nienawiści?” – pyta wstrząśnięty król Theoden z powieści „Władca Pierścieni” na widok mrowia opanowanych furią wrogów.

A co wobec wojny może zrobić chrześcijanin? Czy Polacy we wrześniu zachowali się tak, jak zachować się powinni?

Było o co walczyć

Jezus nakazuje miłować nieprzyjaciół i przebaczać doznane krzywdy. „Nie stawiajcie oporu złemu. Lecz jeśli cię kto uderzy w prawy policzek, nadstaw mu i drugi!” – czytamy w Ewangelii (Mt 5,39). Piotr, próbując bronić Jezusa mieczem, słyszy: „Schowaj miecz swój do pochwy, bo wszyscy, którzy za miecz chwytają, od miecza giną” (Mt 26,51).

Pomimo tego Ewangelia nie daje podstaw do stanowczego stwierdzenia, że Jezus nakazuje swoim wyznawcom rezygnację z prawa do słusznej obrony. On sam, uzdrawiając sługę setnika, wyraża podziw dla wiary oficera, natomiast nie wspomina nic o konieczności porzucenia przezeń wojskowej profesji. Nie zrobił też tego św. Jan Chrzciciel. Pytany przez przyjmujących chrzest pokuty żołnierzy zaleca: „Nad nikim się nie znęcajcie i nikogo nie uciskajcie, lecz poprzestawajcie na swoim żołdzie” (Łk 3,14).