Geometra ducha

szb

|

GN 47/2014

publikacja 20.11.2014 00:15

Najczęściej mówimy o nim
w kontekście „zakładu Pascala”, w którym dowodził, że warto
wierzyć w Boga. „Wierzący traci
bowiem co najwyżej życie doczesne,
a zachować może wieczność.
Niewierzący, zyskując doczesność, ryzykuje utratę wszystkiego”.


Geometra ducha Blaise Pascal AUTOR / CC 1.0

Choć to tylko jedna z wielu jego ważnych myśli, sporo mówi o tym, kim był. Blaise Pascal (1623–1662) dał się bowiem przede wszystkim poznać jako matematyk, który wniósł ogromny wkład w rozwój teorii prawdopodobieństwa. Choć poruszał się w świecie liczb, nigdy jednak nie stracił z oczu tego, co najważniejsze. Znamienne, że jego najważniejsza praca matematyczna nosi nazwę „O Duchu Geometrii”.

Po doświadczeniu mistycznym z 1654 r., zwanym „nocą Pascala”, oddał się wyłącznie sprawom ducha. Jego ostatnie słowa, wypowiedziane niespełna 8 lat później, brzmiały: „Niech Bóg nigdy mnie nie opuści”.
W nigdy nie ukończonych „Myślach”, zatytułowanych oryginalnie „Apologią religii chrześcijańskiej”, Pascal chciał przedstawić kompletną analizę i obronę chrześcijaństwa. Z kolei w pełnych humoru „Prowincjałkach” przybliżał kwestie moralno-teologiczne, które zajmowały mieszkańców ówczesnego Paryża. Temu drugiemu dziełu nadał formę listów pisanych przez pewnego mieszkańca francuskiej stolicy do przyjaciela z prowincji. Zarówno „Myśli”, jak i „Prowincjałki” stanowiły kamień milowy francuskiej prozy.
Wcześniej jednak Blaise Pascal dał się poznać jako wybitny uczony. Już jako szesnastolatek stworzył twierdzenie dotyczące stożków, które zadziwiło samego Kartezjusza. Dwa lata później, by pomóc ojcu w obliczeniach wpływów i należności, skonstruował maszynę obliczeniową, która dodawała i odejmowała. Choć wynalazek nie wzbudził wówczas wielkiego zainteresowania, stanowił istotny etap w rozwoju mechanicznych kalkulatorów, a nawet inżynierii komputerowej. 
Mało kto wie, że Pascal jest
również twórcą nowoczesnej ruletki i komunikacji miejskiej w Paryżu (wytyczył pięć pierwszych linii omnibusów). Jako fizyk zajmował się przede wszystkim mechaniką płynów. Wynalazł strzykawkę i prasę hydrauliczną. Stworzone przez niego prawo dotyczące ciśnienia w cieczach zostało nazwane jego nazwiskiem, podobnie jak jednostka ciśnienia. W matematyce pozostały zaś po nim m.in. twierdzenie Pascala, ślimak Pascala i trójkąt Pascala.


Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.