Nagłośniony niedawno przypadek ujawnienia dwóch szpiegów rosyjskich urósł do rangi wydarzenia roku, jeśli nie kilku ostatnich lat. To mocna przesada, co najmniej z dwóch powodów.

Słabość czy siła?

Po pierwsze, skala inwigilacji naszego kraju przez rosyjskie służby jest dużo większa, niż wskazywałaby na to liczba ujawnianych agentów. Potwierdzają to dane wywiadowcze krajów natowskich: Polska znajduje się pod wyjątkową „opieką” rosyjskiego wywiadu. Dlatego też, gdyby mierzyć skuteczność polskiego kontrwywiadu liczbą znanych nam podobnych przypadków, to skuteczność ta byłaby bliska zeru. A o sukcesie można by było mówić dopiero w przypadku ujawniania agentów rosyjskich co najmniej raz w miesiącu. Tymczasem to, że słyszymy o tym tak rzadko, może świadczyć zarówno o słabości naszych służb, jak i wprost przeciwnie – o ich wysokim profesjonalizmie.

Pierwsza opcja – służby nie działają lub działają zbyt słabo – nie jest wykluczona. Mówił o tym jakiś czas temu w rozmowie z GN gen. Zbigniew Nowek, były szef UOP i Agencji Wywiadu. – W naszych służbach po każdej zmianie władzy następuje wojna polsko-polska, gdzie ambicją nowych szefów jest zwalnianie młodych oficerów. Pamiętam, że przez kilka miesięcy w służbach nie mówiło się o niczym innym, tylko o tym, kto będzie zwolniony. Myśli pan, że takie służby pracują? Jeśli zwalnia się najlepszych profesjonalistów, to w służbach powstaje pytanie, czy warto szarpać się, czy może lepiej być przeciętniakiem, który odbębni swoje – mówił z goryczą Nowek.