"Wojska nasze stawiły czynny opór inwazji sowieckiej. Całkowicie aprobuję zachowanie Pana Ambasadora. Proszę zażądać paszportów i opuścić Moskwę. Miejsce postoju - województwo stanisławowskie. 17 bm. Beck" - czytamy w instrukcji ministra spraw zagranicznych Józefa Becka dla ambasadora RP w Moskwie Wacława Grzybowskiego z 17 września 1939 roku.

Wśród opublikowanych we wtorek dokumentów znalazły się także fragment polsko-radzieckiego paktu o nieagresji z 25 lipca 1932 roku, deklaracja o niestosowaniu przemocy między Polską a Niemcami z 26 stycznia 1934 roku oraz raport Tadeusza Buynowskiego, konsula w Konsulacie RP w Czerniowcach (wówczas Rumunia) o wydarzeniach na terenie placówki z września 1939 roku.

Na stronie MSZ można również obejrzeć mapę-załącznik do radziecko-niemieckiego traktatu o granicach i przyjaźni z 28 września 1939 roku z określeniem obszarów Polski zajętych przez ZSRR i III Rzeszę oraz podpisami Józefa Stalina i Joachima von Ribbentropa. Opublikowano także m.in. tekst orędzia prezydenta Ignacego Mościckiego z 17 września 1939 roku oraz paszport dyplomatyczny Juliusza Dzianotta, referendarza w Departamencie Konsularnym MSZ, z wpisem przedłużającym ważność dokumentu sporządzonym 17 września 1939 r. "w miejscu postoju".

Zaprezentowane materiały pochodzą z Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Archiwum Akt Nowych, Archiwum MSZ Niemiec (Politisches Archiv des Auswärtiges Amt), Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego oraz Hoover Institution Archives.

Dokumenty można znaleźć pod adresem: https://www.msz.gov.pl/pl/p/msz_pl/aktualnosci/wiadomosci/nieznane_dokumenty_dotyczace_75__rocznicy_agresji_zsrr_na_polske.