Donieck jest centralnym punktem Donbasu, wielkiego zagłębia przemysłowego na południowym wschodzie Ukrainy. Mieszka tam blisko milion ludzi, ponad sto narodowości i działa wiele wspólnot wyznaniowych. Donbas jest niezwykłą mieszanką etniczną, a ludzi o jednorodnym pochodzeniu praktycznie tam nie ma. Także język nie jest wyznacznikiem politycznych przekonań. Wielu moich rozmówców podkreślało, że choć mają rosyjskie pochodzenie oraz posługują się językiem rosyjskim, uważają się za obywateli Ukrainy i chcieliby nimi pozostać także w przyszłości. Są i ludzie o korzeniach ukraińskich, którzy brali udział w prorosyjskich wiecach i poszli na zorganizowane przez separatystów referendum.

Jądro sowieckiego ateizmu

W czasach sowieckich Donbas był areną okrutnych prześladowań religijnych. W obwodzie donieckim w okresie międzywojennym zamknięto bądź zniszczono 108 cerkwi. Duchownych i wiernych aresztowano, wielu z nich zginęło w łagrach. W 1931 r. wysadzono w powietrze cerkiew pw. Przemienienia Pańskiego w Doniecku, jedną z większych i piękniejszych w południowo-wschodnich regionach Rosji. Powstała wysiłkiem tysięcy ludzi, składali się na nią nie tylko miejscowi fabrykanci, ale przede wszystkim środowiska robotnicze. W czasach sowieckich wszystkie ślady tej prawosławnej cywilizacji zostały bezwzględnie zniszczone. Miasto w latach 20. otrzymało nazwę Stalino i miało być przykładem stalinowskiego ducha dla całego kraju.