Piotr Legutko: Kiedy zorientował się Pan, że Ukraina nie podpisze umowy stowarzyszeniowej z UE?

Paweł Kowal: Kłopoty zaczęły się na przełomie sierpnia i września, gdy Rosja zablokowała granicę dla ukraińskich towarów. To był kluczowy moment, bo wszyscy patrzyli, jak na to zareaguje Unia.

A co powinna zrobić?

Dać Ukrainie silne wsparcie polityczne, i to się stało. W PE pojawiły się ostre wypowiedzi pod adresem Putina. Ale za tym nie poszły żadne deklaracje gospodarcze. Uderzając w interesy oligarchów, Kreml nastawił Ukrainę przeciw Unii. W wypowiedziach prezydenta Janukowycza zaczęły dominować pretensje i już wiadomo było, do czego zmierza.

A może Janukowycz nigdy na serio nie brał pod uwagę jej podpisania.

Na temat tego, jakie prezydent miał prawdziwe intencje, są trzy różne teorie. Pierwsza mówi, że chciał ograć prezydenta Putina. Ukraina zgodziła się na dalszą obecność floty czarnomorskiej w zamian za korzystną cenę gazu. Gdy obietnice Rosji nie zostały dotrzymane, Janukowycz zdecydował się zmienić front i pójść na całość w rozmowach z Unią, postawić Putina pod ścianą. Druga teoria sprowadza całą intrygę do „kupowania czasu” i szukania w Rosji pieniędzy niezbędnych do wygrania najbliższych wyborów prezydenckich. Trzeci wariant zakłada dobrą wolę prezydenta: faktycznie chciał stowarzyszenia z Unią, ale latem zmienił zdanie, gdy zaczął kalkulować, że mu się to nie opłaci.