Zanim po zmartwychwstaniu padło pytanie: „Czy miłujesz mnie więcej aniżeli ci?”, Piotr jeszcze przed śmiercią Jezusa usłyszał zapowiedź roli, jaką odegra w tworzącym się Kościele: „Ty jesteś Piotr, [czyli Skała], i na tej skale zbuduję Kościół mój, a bramy piekielne go nie przemogą. I tobie dam klucze królestwa niebieskiego; cokolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążesz na ziemi, będzie rozwiązane w niebie” (Mt 17,18b-19). Ponieważ jednak później trzykrotnie zaparł się Mistrza, przed ostatecznym wyborem pierwszy papież musiał zawstydzić się z powodu stopniowego „obniżania” wymagań ze strony Jezusa: „czy miłujesz mnie więcej” „czy miłujesz mnie” i wreszcie „czy kochasz mnie”. To prawdopodobnie najlepiej opisane „konklawe” w historii Kościoła. Choć termin ten, oznaczający „odosobnioną komnatę” lub „tajną naradę”, odbywającą się „pod kluczem”, pojawił się dopiero wiele wieków później.

Najpierw lud, potem kler

Listę pierwszych po św. Piotrze papieży zawdzięczamy św. Ireneuszowi. Znamy ją m.in. z kanonu rzymskiego: Linus, Klet, Klemens, Sykstus... O tym gronie pierwszych czterech następców mówi się, że współpracowali jeszcze z samym św. Piotrem oraz ze św. Pawłem. Nie jest natomiast łatwo ustalić, jak w pierwszych trzech, czterech wiekach dokładnie przebiegały wybory następców św. Piotra. Nawet jeśli istniało jakieś archiwum papieskie, to zostało zniszczone w czasie prześladowań chrześcijan za rządów Dioklecjana na początku IV wieku.