Rolą wychowawców, psychologów, ale także kapelana jest taka praca z osadzonym, aby pobyt w więzieniu stał się dla niego punktem zwrotnym, aby osadzony wzbudził w sobie refleksję nad tym, czego oczekuje od własnej przyszłości, do czego dąży, czego chce. Jeśli zacytować kodeks karny wykonawczy (art. 67. § 1): „Wykonywanie kary pozbawienia wolności ma na celu wzbudzanie w skazanym woli współdziałania w kształtowaniu jego społecznie pożądanych postaw, w szczególności poczucia odpowiedzialności oraz potrzeby przestrzegania porządku prawnego i tym samym powstrzymania się od powrotu do przestępstwa”. Zakłady karne w dzisiejszych czasach dają wiele różnych możliwości. W czasie trwania kary skazany może uczestniczyć w programach edukacyjnych czy terapeutycznych, podejmować naukę w szkołach przywięziennych, a jeśli nie ma ku temu przeciwwskazań – nawet poza terenem jednostki.