PAP
publikacja 24.08.2012 07:50
40 lat temu polscy sportowcy niepełnosprawni zadebiutowali w paraolimpiadzie. W 1972 roku w niemieckim Heidelbergu wystartowało 22 zawodników, którzy wywalczyli 33 medale, w tym 14 złotych. W XIV igrzyskach w Londynie wystąpi 101 reprezentantów kraju.
W środę 29 sierpnia na Stadionie Olimpijskim odbędzie się uroczystość otwarcia imprezy. Po widowisku zatytułowanym "Oświecenie" zapłonie znicz. Rywalizacja ponad 4000 sportowców ze 166 krajów w 20 dyscyplinach potrwa do 9 września. Polacy wystartują w 11 dyscyplinach.
Jak podkreślił wiceprezes Polskiego Komitetu Paraolimpijskiego Robert Szaj, ta dziedzina rozwija się w świecie niezwykle dynamicznie. Wzrasta nie tylko liczba uczestników i krajów (w pierwszych igrzyskach w Rzymie w 1960 roku wystąpiło 137 zawodników z 17 państw), ale także poziom sportowy.
"Aby móc walczyć o medale należy uzyskać kwalifikację, podobnie jak to jest w przypadku olimpiady. Są dwie możliwości - albo imienne na podstawie rankingu Pucharu Świata (np. tenis stołowy, szermierka na wózkach), co się wiąże z koniecznością startu w jak największej liczbie zawodów, albo w formie proporcjonalnej do osiągnięć w wyznaczonych imprezach. Liczba miejsc pierwszych i drugich w mistrzostwach świata (np. w lekkiej atletyce) określa, ilu zawodników danego kraju będzie mogło wystąpić w igrzyskach" - wyjaśnił Szaj, który jest także prezesem Polskiego Związku Sportu Niepełnosprawnych Start.
W szerokiej kadrze paraolimpijskiej objętej centralnym szkoleniem było ponad 400 zawodników. 101 w 11 dyscyplinach uzyskało prawo walki o medale w Londynie. Około 80 procent zrzeszonych jest w klubach Startu, a pozostali w Polskim Związku Tenisa na Wózkach, Polskim Towarzystwie Społeczno-Sportowym "Sprawni Razem" oraz Związku Kultury Fizycznej Olimp.
Środki na szkolenie pochodzą w większości z Ministerstwa Sportu i Turystyki, a także z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Fundacji Aviva oraz w niewielkim stopniu od sponsorów. W rozmowie z PAP prezes Szaj przyznał, że na początku roku były problemy z przekazaniem dotacji przez resort, przez co nie odbyło się kilka zgrupowań i wyjazdów na zawody, ale potem finansowanie realizowane było bez zakłóceń.
Dla wielu osób niepełnosprawnych sport jest szansą otwarcia się na życie, zdobycia akceptacji w środowisku społecznym i zobaczenia świata. Startujący w igrzyskach paraolimpijskich zawodnicy dążą do perfekcji na miarę swoich - ograniczonych przez niepełnosprawność - możliwości.
"O trofea jest coraz trudniej. I to nie tylko dlatego, że wzrasta liczba uczestników, ale również i z tego powodu, że łączone są grupy niepełnosprawności. Już w Pekinie jeden komplet medali był przeznaczony dla kilku kategorii, a wcześniej dla poszczególnych. Stąd też nasi reprezentanci zdobywali ich sporo - w 1980 roku aż 177 (złotych 75), cztery lata później 106 (złotych 46), natomiast w Pekinie już tylko 30, w tym zaledwie pięć złotych" - wspomniał prezes Startu.
Jego zdaniem powtórzenie osiągnięcia ze stolicy Chin będzie sukcesem. "Z papierowych obliczeń wynika, że z Londynu ekipa może przywieźć 22 medale w pesymistycznym wariancie, a 30 w optymistycznym. W niektórych dyscyplinach czy też konkurencjach jest bardzo trudno prognozować. Na przykład w przypadku koszykówki na wózkach. Jest 12 wyrównanych zespołów. Polacy mogą wygrać turniej, ale równie dobrze zająć ósme miejsce" - uważa Robert Szaj.
Twórcą igrzysk paraolimpijskich był Sir Ludwig Guttmann - neurochirurg w szpitalu w Stoke Mandeville, który jako pierwszy na szeroką skalę - jeszcze w czasie II wojny światowej - wprowadził sportowe formy terapeutyczne do placówek medycznych, aby przyspieszyć proces rehabilitacji paraplegików. Podczas pierwszej edycji w Rzymie w 1960 roku papież Jan XXIII określił Guttmanna "Coubertinem paraolimpiady".
Czternasta edycja rozpocznie się 29 sierpnia. Tydzień przed inauguracją na terenie Wielkiej Brytanii zapalono cztery pochodnie na najwyższych szczytach gór: Slieve Donard w Irlandii Północnej, Snowdon w Walii, Ben Nevis w Szkocji i na Scafell Pike w Anglii. Obecnie zespoły sztafetowe biegną ze wszystkimi pochodniami do stolic czterech krajów Zjednoczonego Królestwa: Londynu, Belfastu, Edynburga i Cardiff.
28 sierpnia pochodnie zostaną przewiezione do podlondyńskiego Stoke Mandeville, gdzie 28 lipca 1948 roku Guttmann zorganizował zawody łucznicze dla przebywających w ośrodku inwalidów wojennych. Przed wojną był znanym lekarzem we Wrocławiu. Nazistowska atmosfera w ówczesnych Niemczech zmusiła go do emigracji. Trafił do Anglii; zajmował się leczeniem ran angielskich pilotów wojskowych i rehabilitacją inwalidów wojennych. Można jeszcze dziś - zwłaszcza w Londynie - spotkać zaawansowane wiekiem osoby z niepełnosprawnością, które zawdzięczają Gutmannowi powrót do aktywnego życia.
Zawody łucznicze rozpoczęty się tego samego dnia, kiedy olimpiada w Londynie. Jednak igrzyska dla osób niepełnosprawnych z prawdziwego zdarzenia odbywają się od 1960 roku. Sama nazwa "paraolimpiada" powstała znacznie później; zaczęto jej używać dopiero w 1984 roku.
W Rzymie zawody odbywały się jako 9th Annual International Stoke Mandeville Games. Przygotowywano je od 1958 roku, mimo to nie udało się rozwiązać wszystkich problemów. Nie zdołano na przykład w pełni dostosować wioski olimpijskiej dla osób poruszających się na wózkach - zawodnicy byli więc wnoszeni i znoszeni po schodach. Pomagali w tym także żołnierze. W Londynie - jak zapewnili organizatorzy - takich problemów nie będzie.
W środę 22 sierpnia otwarta została wioska paraolimpijska. Jej szefem jest Eva Loeffler, córka Ludwiga Guttmana. Polska ekipa przybędzie do Londynu w sobotę.
Reprezentacja Polski na XIV Igrzyska Paraolimpijskie LONDYN 2012:
KOLARSTWO
Anna Harkowska (1980, Warmia i Mazury Olsztyn) wyścig ze startu wspólnego, jazda na czas, 500 m i 3000 m na torze
Monika Pudlis (1977, Smok Orneta) wyścig ze startu wspólnego, jazda na czas
Artur Korc (1973, Warmia i Mazury Olsztyn) wyścig ze startu wspólnego, jazda na czas
Krzysztof Kosikowski (1961, Warmia i Mazury Olsztyn) wyścig ze startu wspólnego, jazda na czas
Arkadiusz Skrzypiński (1975, Start Szczecin) wyścig ze startu wspólnego, jazda na czas
Rafał Wilk (1974, Start Szczecin) wyścig ze startu wspólnego, jazda na czas
KOSZYKÓWKA NA WÓZKACH
Marcin Balcerowski (1977, RSC Rollis Zwickau) Krzysztof Bandura (1982, Ruota Rieti) Jan Cyrul (1962, Start Rzeszów) Piotr Darnikowski (1984, LTRSN Łódź) Mateusz Filipski (1985, Galatasaray) Sławomir Gorzkowicz (1973, Start Rzeszów) Piotr Łuszyński (1973, Galatasaray) Andrzej Macek (1992, Ammiccaccii Giulianova) Dominik Mosler (1984, HB Torino) Krzysztof Pietrzyk (1981, LTRSN Łódź) Robert Wiśnik (1992, LTRSN Łódź) Marcin Wróbel (1986, Unia Kosztowy Mysłowice)
LEKKOATLETYKA
Renata Chilewska (1966, Start Szczecin) pchnięcie kulą, rzut dyskiem
Ewa Durska (1977, Barnim Goleniów) pchnięcie kulą
Anna Duzikowska (1993, AZS Olsztyn) 100 m, 400 m
Alicja Fiodorow (1985, Start Radom) 100 m, 200 m
Daria Kabiesz (1992, Start Wrocław) pchnięcie kulą, rzut dyskiem
Karolina Kucharczyk (1991, Kadet Rawicz) skok w dal
Marta Langner (1991, Start Zduńska Wola) 100 m, skok w dal
Arleta Meloch (1979, Olimpia Grudziądz) 1500 m
Barbara Niewiedział (1981, LUKS Korfantów) 1500 m
Katarzyna Piekart (1986, Start Gorzów Wlkp.) 100 m, 200 m, rzut oszczepem
Ewa Zielinska (1972, Start Zielona Góra) 100 m, skok w dal
Marcin Awiżeń (1985, Start Radom) 800 m, 1500 m
Tomasz Blatkiewicz (1972, Start Gorzów Wlkp.) pchnięcie kulą, rzut dyskiem
Tomasz Hamerlak (1975, Start Bielsko-Biała) 1500 m, 5000 m, maraton
Jacek Kołodziej (1983, Orkan Ostrzeszów) skok w dal
Rafał Korc (1982, Start Otwock) 1500 m
Karol Kozuń (1982, Start Zduńska Wola) pchnięcie kulą, rzut oszczepem
Maciej Lepiato (1988, Start Gorzów Wlkp.) skok wzwyż
Łukasz Mamczarz (1988, Start Gorzów Wlkp.) skok wzwyż
Mateusz Michalski (1987, Start Gorzów Wlkp.) 100 m, 200 m
Marcin Mielczarek (1982, Start Zduńska Wola) 100 m, 200 m, skok w dal
Daniel Pek (1991, Olimpijczyk Skorzewo) 1500 m
Paweł Piotrowski (1985, Start Wrocław) rzut dyskiem
Mirosław Pych (1972, Start Gorzów Wlkp.) rzut oszczepem
Tomasz Rębisz (1974, Start Koszalin) pchnięcie kulą
Janusz Rokicki (1974, MOSiR Cieszyn) pchnięcie kulą
Krzysztof Smorszczewski (1963, Start Białystok) pchnięcie kulą
Mariusz Sobczak (1982, Start Radom) skok w dal
Maciej Sochal (1987, Start Koszalin) pchnięcie kulą, rzut maczugą
Bartosz Tyszkowski (1994, Start Gorzów Wlkp.) pchnięcie kulą, rzut dyskiem
Łukasz Wietecki (1984, Start Gorzów Wlkp.) 800 m, 1500 m
ŁUCZNICTWO
Milena Olszewska (1984, Start Gorzów Wlkp.) indywidualnie - łuk klasyczny
Grażyna Wojciechowska (1959, Start Katowice) indywidualnie - łuk klasyczny
Marek Kantczak (1974, Start Gorzów Wlkp.) indywidualnie - łuk bloczkowy
Wiktor Patryas (1969, Start Bielsko-Biała) indywidualnie - łuk klasyczny
Piotr Sawicki (1974, Start Lublin) indywidualnie - łuk klasyczny
PŁYWANIE
Karolina Hamer (1981, Start Katowice) 50 m st. grzbietowym
Oliwia Jabłońska (1997, Start Wrocław) 50 m st. dowolnym, 100 m st. dowolnym, 400 m st. dowolnym, 100 m st. motylkowym
Joanna Mendak (1989, Start Białystok) 50 m i 100 m st. dowolnym, 100 m st. motylkowym, 200 m st. zmiennym
Katarzyna Pawlik (1989, Start Katowice) 50 m, 100 m i 400 m st. dowolnym, 100 m st. grzbietowym, 200 m st. zmiennym
Paulina Woźniak (1992, Start Szczecin) 100 m st. motylkowym, 100 m st. klasycznym, 200 m st. zmiennym
Jacek Czech (1976, Integracja Tarnobrzeg) 50 m i 100 m st. dowolnym, 50 m st. grzbietowym
Krzysztof Paterka (1986, Start Poznań) 100 m st. klasycznym
Grzegorz Polkowski (1983, IKS AWF Warszawa) 50 m i 100 m st. dowolnym, 100 m st. grzbietowym
Marcin Ryszka (1990, IKS AWF Warszawa) 100 i 400 m st. dowolnym, 100 m st. klasycznym, 200 m st. zmiennym
PODNOSZENIE CIĘŻARÓW
Justyna Kozdryk (1980, Start Radom) 44 kg
Marzena Łazarz (1990, Start Tarnów) 75 kg
Damian Kulig (1971, Start Wrocław) 100 kg
Wawrzyniec Latus (1981, Eurobeskidy Łodygowice) 75 kg
Ryszard Rogala (1975, Start Gorzów Wlkp.) 90 kg
Piotr Szymeczek (1974, Start Wrocław) 82,50 kg
Mariusz Tomczyk (1971, Start Wrocław) 60 kg
STRZELECTWO
Jolanta Szulc (1961, Start Szczecin) 10 m karabinek pneumatyczny stojąc, 50 m karabinek sportowy 3x20, 10 m karabinek pneumatyczny leżąc, karabinek sportowy leżąc
Wojciech Kosowski (1969, Start Białystok) 10 m pistolet pneumatyczny, 50 m pistolet dowolny
SZERMIERKA NA WÓZKACH
Marta Fidrych (1990, IKS AWF Warszawa) szpada indywidualnie i drużynowo
Marta Makowska (1977, IKS AWF Warszawa) floret indywidualnie, szpada indywidualnie i drużynowo
Dagmara Witos-Eze (1978, IKS AWF Warszawa) szpada drużynowo
Adrian Castro (1990, IKS AWF Warszawa) szabla indywidualnie
Piotr Czop (1966, IKS AWF Warszawa) floret indywidualnie
Stefan Makowski (1975, IKS AWF Warszawa) floret i szabla indywidualnie
Dariusz Pender (1974, IKS AWF Warszawa) szpada i floret indywidualnie
Grzegorz Pluta (1974, IKS AWF Warszawa) szpada i szabla indywidualnie
Radosław Stańczuk (1975, IKS AWF Warszawa) szpada i szabla indywidualnie
Zbigniew Wyganowski (1988, IKS AWF Warszawa) floret indywidualnie
TENIS NA WÓZKACH
Albin Batycki (1961, Spartakus Koźmin Wlkp.) gra pojedyncza, gra podwójna
Kamil Fabisiak (1984, IKT Płock) gra pojedyncza, gra podwójna
Piotr Jaroszewski (1966, IKT Płock) gra pojedyncza, gra podwójna
Tadeusz Kruszelnicki (1955, LOB Wrocław) gra pojedyncza, gra podwójna
TENIS STOŁOWY
Dorota Bucław (1977, Start Bielsko-Biała) gra pojedyncza
Alicja Eigner (1958, Start Wejherowo) gra pojedyncza i drużynowo
Małgorzata Jankowska (1983, IKS AWF Warszawa) gra pojedyncza i drużynowo
Katarzyna Marszał (1985, IKS AWF Warszawa) gra pojedyncza
Natalia Partyka (1989, Szansa Start Gdańsk) gra pojedyncza i drużynowo
Karolina Pęk (1998, IKS Tarnobrzeg) gra pojedyncza i drużynowo
Krystyna Siemieniecka (1979, Dziesiątka Nowa Sól) gra pojedyncza
Patryk Chojnowski (1990, Start Ostródzianka Ostróda) gra pojedyncza
Piotr Grudzień (1991, Start Zielona Góra) gra pojedyncza i drużynowo
Paweł Olejarski (1984, BSTS Bystrzyca Kłodzka) gra pojedyncza
Sebastian Powroźniak (1987, Start Radom) gra pojedyncza
Marcin Skrzynecki (1986, Start Zielona Góra) gra pojedyncza i drużynowo
WIOŚLARSTWO
Martyna Snopek (1986, Start Szczecin) jedynka
Jolanta Pawlak (1978, Start Szczecin) dwójka mieszana
Michał Gadowski (1990, Start Szczecin) dwójka mieszana