Nic nie było już takie samo

Ks. Zbigniew Niemirski

|

GN 11/2012

Starotestamentalne Księgi Kronik rozpoczynają obszerne listy genealogiczne, które na początku sięgają do biblijnego Adama.

Nic nie było już takie samo

W toku narracji opowiadają o dziejach dynastii króla Dawida, który władał w Jerozolimie około 1000 roku przed Chr. Swe opowiadanie kończą podsumowaniem, które stanowi dzisiejsze pierwsze czytanie. Z jednej strony mówią o końcu tej dynastii i początku niewoli babilońskiej, a z drugiej niosą przesłanie nadziei, związane z edyktem perskiego króla Cyrusa, pogromcy Babilonu, który pozwolił izraelskim wygnańcom na powrót do ojczyzny. Lata 587–538 przed Chr., niewola babilońska, przyniosły w dziejach narodu wybranego totalną zmianę. Można ją w dalekiej analogii porównać do czasu rozbiorów w dziejach Polski. Po nich już nic nie było takie samo.

A co zmieniło się w dziejach Izraela? Najpierw to, że wyzwoleńcy nie zdołali odbudować monarchii. Dawidowa dynastia stała się tylko chlubnym wspomnieniem. Po drugie wielką nowością była sprawa języka. Przed niewolą Izraelici mówili po hebrajsku. W Babilonie zaczęli posługiwać się językiem aramejskim. Tak też mówili po powrocie do ojczyzny. Hebrajski stał się mową liturgii i ksiąg świętych – Biblii. Nadal w tym języku, w cieniu odbudowanej jerozolimskiej świątyni, redagowano pisma Starego Testamentu. Trzecim faktorem nowości było powstanie trwałej emigracji. Z czasem zaczęto ją z grecka nazywać diasporą (rozproszenie). Jej pierwszą grupą byli ci, którzy pozostali w Babilonie.

Ta diaspora, zwana właśnie babilońską, mówiła po aramejsku. W jej kręgu powstały księgi jak Mądrość Syracha. Drugą grupą byli potomkowie żydowskich uciekinierów przed babilońską niewolą, którzy schronili się w Egipcie. Ci stworzyli diasporę, która z czasem zaczęła mówić po grecku. To w jej kręgu powstały Księga Mądrości i tłumaczenie Biblii na język grecki zwane Septuagintą, tłumaczeniem siedemdziesięciu żydowskich mędrców. Diaspora rozszerzała się. Docierała wszędzie tam, gdzie od IV w. przed Chr. pojawiała się kultura grecka, a potem rzymska. W logice dziejów zbawienia tymi drogami rozszerzał się potem Kościół Chrystusa.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.