Bogumił Łoziński: Czy prokuratura wojskowa powinna zostać włączona do prokuratury cywilnej?

Prof. Piotr Kuszyński: – Prokuratura wojskowa to relikt. Jej istnienie miało sens, gdy w Polsce była zasadnicza służba wojskowa, a armia liczyła kilkaset tysięcy żołnierzy. Teraz armia jest kilka razy mniejsza i nie ma uzasadnienia dla utrzymywania prokuratury wojskowej.

Prok. Przybył protestując przeciwko likwidacji prokuratury wojskowej, postrzelił się.

– Z całym szacunkiem dla dramatycznych okoliczności jego protestu uważam, że nie ma racji. Twierdzenie, że broni honoru wojskowych, a prokuraturę chcą rozwiązać ci, którzy chronią aferzystów, jest niepoważne i nie jest dostatecznym powodem dla takich czynów.

Czy oddzielenie w 2009 r. prokuratury od Ministerstwa Sprawiedliwości zdało egzamin?

– Według mnie, nie. Doszło do sytuacji, w której jeden z najważniejszych organów państwa funkcjonuje bez żadnej kontroli. Celem oddzielenia miało być uniezależnienie od wpływów politycznych, a efekt jest taki, że gdy nie działają wewnętrzne mechanizmy kontroli, nie ma możliwości weryfikacji pracy prokuratorów. A przypadki złej pracy prokuratury, na przykład braku dostatecznych dowodów przy stawianiu zarzutów czy błędów formalnych, z powodu których umarzano sprawy, są dziesiątki.

Czy za złą pracę prokuratorów spotykają jakieś kary?

– Zdarzają się postępowania dyscyplinarne, ale rzadko. Prokuratorzy źle pracujący są w praktyce bezkarni.

Co należy zmienić?

– Prokuratura powinna zostać poddana kontroli niezawisłego sądu. Tak jest np. w Niemczech, gdzie sąd kontroluje legalność postępowania prokuratury w trakcie procesu karnego. Obywatel dotknięty przez działania prokuratury powinien mieć prawo złożenia zażalenia na prokuratora do sędziego. Postępowanie przygotowawcze prowadzone przez prokuraturę powinno być uproszczone do podstawowych czynności, zbierania podstawowych dowodów, a resztę trzeba oddać sądowi. Taki system w wielu krajach się sprawdza