Każdy zapewne kojarzy hasło „Nie ma wolności bez Solidarności”. Trochę już zapomniano inne, równie ważne: „Samorządna Rzeczpospolita”, choć właśnie pod tym szyldem jesienią 1981 r. odbywał się słynny I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”. Tymczasem słowo „samorządność” było kluczowe dla zrozumienia największego w historii Europy pokojowego ruchu, który obalił komunizm. 8 marca 1990 r. kontraktowy Sejm przyjął pierwszą, historyczną ustawę o samorządzie gminnym. Świętując tę datę, nie można jednak zapominać, że był to koniec długiego marszu, który rozpoczął się blisko dekadę wcześniej. Konkretnie w Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych Solidarności.